Dzieło sztuki… pod stopami

Dywanom, w zależności od kultury i dziedzictwa historycznego danego narodu, od wieków przypisywane były różne funkcje. Dla Europejczyków stanowią one podstawowy element wystroju wnętrza, w krajach Wschodu łączą się z głębszą filozofią i sposobem przedstawiania świata. We wzorach mogą być ukryte znaczenia i konteksty. Istnieje szereg technik i sposobów tkania dywanów. Kolekcjonerów najczęściej interesują te wykonane ręcznie. Niezwykle cenne i ciekawe pochodzą z regionu historycznej Persji – dzisiejszego Iranu, Turkmenistanu, Afganistanu czy Kaukazu. Wykonanych w warsztatach z wieloletnią historią nie sposób porównać z tymi wytwarzanymi w ogromnych manufakturach.
Dla jednych dywany stanowią element dekoracyjny, dla innych posiadają wymiar symboliczny, jeszcze inni traktują je jako obiekty kolekcjonerskie lub materiały na dzieło sztuki.
Miejska tkanka
Uwagę estetów oraz kolekcjonerów przyciągają zwykle nietypowe projekty. Kiedy o takich mowa, nie sposób pominąć Łukasza Kosa i jego URBAN FABRICS. Dywany w postaci topograficznych map wybranych miast Europy i Ameryki są znane na całym świecie. Na liście miast znalazły się m.in.: Londyn, Dublin, Paryż, Los Angeles czy Toronto. W 2014 roku jeden z dywanów stał się częścią kolekcji Królewskiego Muzeum Ontario w Toronto. Różnorodność tkanki miejskiej warunkuje unikatowość projektów. Każdy z dywanów, jak miasta – jest zupełnie inny. Kolory również ściśle wiążą się z atmosferą i charakterem danej metropolii. Dywany autorstwa zdobywcy licznych nagród, w tym m.in. 40 Under 40 Design Award (Hongkong), Architecture & Design Trophy Awards (Hongkong), AZ Awards (Toronto), Restaurant and Bar Design Awards (Londyn), to produkty najwyższej jakości. Dywany powstają z wełny sprowadzonej z Nowej Zelandii, jedna z serii zawiera w sobie domieszkę jedwabiu. Szczególna uwaga jest przykładana do tego, aby wszystkie dywany powstawały w warunkach przyjaznych środowisku, z zachowaniem najwyższej dbałości o wszelkie standardy społecznej odpowiedzialności. Na specjalne życzenie klienta, Istnieje możliwość dopasowania rozmiaru dywanu do indywidualnych potrzeb.
fot. dzięki uprzejmości URBAN FABRIC
www.urbanfabricrugs.com
Hiszpański surrealizm
Na uwagę z pewnością zasługuje także seria surrealistycznych dywanów powstała z okazji 30-lecia marki Nanimarquina. Hiszpański projektant Jaime Hayón stworzył niepowtarzalną kolekcję inspirowaną twórczością hiszpańskich artystów. Hayón, mówiąc o swoich ulubionych mistrzach, przytacza doskonale znane nazwiska: Dalí czy Miró. Wzory dywanów zostały oparte na szkicach projektanta, wszystkie zostały wykonane ręcznie. Swoją premierę miały na tegorocznym Salone del Mobile w Mediolanie.
fot. dzięki uprzejmości Nanimarquina
http://nanimarquina.com/
Dywan na płótnie
Seria dywanów wykonana przez kolejnego hiszpańskiego artystę została zainspirowana fascynacją autora strukturą materiałów. Twórca Antoni Santin skupił się na zobrazowaniu ludzkiego ciała w połączeniu z różnorodnymi wzorami oraz tkaninami. Jego dzieła przedstawiają ludzkie sylwetki przysłonięte płachtami wzorzystych dywanów.
W swoich pracach Santin analizuje relację między przedmiotem a człowiekiem, zwraca także uwagę na aktualność metafory “zamiatania spraw pod dywan” i zachęca odbiorcę do refleksji nad jego własnymi zachowaniami i nawykami.

Antonio Santin – urodzony w Madrycie, na co dzień żyje i pracuje w Nowym Jorku. Jego prace były wystawiane do tej pory w różnych muzeach na całym świecie, część z nich znajduje się także w prywatnych kolekcjach.
fot. dzięki uprzejmości artysty
www.antoniosantin.com
Muzeum Dywanów
Dywany można oglądać także w galeriach i muzeach. Przestrzeń, specjalnie dla nich przeznaczona, powstała w Azerbejdżanie. Ich tkanie to bowiem istotny element dziedzictwa kulturowego tego kraju. Sztuka, którą Azerowie opanowali do perfekcji i z której słyną, trafiła w 2010 roku na oficjalną listę UNESCO.

Muzeum Dywanów w Baku odwiedzają co roku rzesze turystów. Jego początki sięgają 1967 roku, kiedy powstało w XV-wiecznym meczecie. Pierwsza wystawa odbyła się w 1972 roku. Niegdyś zlokalizowane w centrum starego miasta, kilka lat temu zyskało nową siedzibę na Neftçilər Prospekti. Budynku w kształcie rozwijającego się dywanu nie sposób przeoczyć. Zaprojektowany przez austriackiego architekta stanowi jeden z elementów nowoczesnej architektury Azerbejdżanu. Zbiory muzeum to największa na świecie kolekcja azerskich dywanów, wśród których znalazły się egzemplarze z wieloletnią historią, wyprodukowane w Związku Radzickim oraz powstałe na przestrzeni ostatnich lat. W trzypiętrowym obiekcie można oglądać dywany o różnych rozmiarach – od małych bieżników po takie, którymi można by wyściełać salę balową. Nowoczesne muzeum z kompleksową oprawą audiowizualną to obowiązkowy punkt programu w trakcie wycieczki do stolicy Azerbejdżanu.